اقتصاد و فرهنگ با همدلی و هم زبانی

اقتصاد یک اصل محوری و تعیین کننده در شعارهای سال های اخیر از سوی رهبر معظم انقلاب است که نشان دهنده اهمیت بالندگی و رونق این بخش در حرکت عمومی کشور به سمت و سوی توسعه پایدار و لزوم برنامه ریزی های کارشناسانه، خلاقانه و عملی در این حوزه به ویژه از سوی مسوولان مدیریتی و اجرایی کشور در سطوح مختلف است.در این میان اما اصلی که اقتصاد و دیگر عرصه های مدیریتی و اجرایی در بخش های سیاسی، اجتماعی ، علمی- پژوهشی  و فن آوری را تحت الشعاع اثر گذاری غیر قابل انکار خود قرار می دهد، رشد، ترقی و بالندگی فرهنگ عمومی جامعه است.

برای تحقق «دولت و ملت، همدلی و هم‌زبانی» چه باید کرد؟

همدلی و هم‌زبانی میان کارگزار و کارفرما. معنایی بدیع و مهم در فرهنگ سیاسی است که رهبر فرزانه‌ی انقلاب سال 1394 شمسی را با عطف توجه به آن، سالِ «همدلی و هم‌زبانی دولت و ملت» نامیدند ، و این نام‌گذاری می‌رود تا تصورها از ارتباط عموماً حقوقی و خشک کارفرما و کارگزار را به فضای آکنده از دیگرخواهیِ «همدلی و هم‌زبانی» ببرد و برگی دیگر بر دفتر مضامین بلند برخاسته از فرهنگ انقلاب اسلامی بیفزاید. همدلی را «توانِ خود را جای دیگران گذاشتن» دانسته‌اند. اما سخن به ارتباط کارفرما و کارگزار که می‌رسد قصه وضع جالبی به خود می‌گیرد.

"همدلی و همزبانی دولت و ملت" سدی در برابر توطئه های دشمنان

نامگذاری چندین سال اخیر توسط مقام معظم رهبری به عنوان راهکاری برای جهت گیری مردم و دولت جهت پیشرفت در همه زمینه‌ها و به خصوص در مسیر اهداف ارائه شده‌ ‌هرساله است. امسال «دولت و ملت، همدلی و همزبانی» نامیده شده است؛ بنابراین در وادی امر باید ضرورت تأکید بر همسانی و موازی سازی « دولت و ملت، همدلی و همزبانی» در کنار یکدیگر پرداخت.

در تعریف دولت، "بورگس" معتقد است دولت بخش خاصی از اجتماع بشری است که به صورت سازمان یافته دیده می‌شود و "بلونشی" آن را به مردمی سازمان یافته از لحاظ سیاسی که در یک سرزمین معین قرار دارند، تعبیر می‌کند و "گارنر" آن را اجتماع انسان‌هایی که سرزمینی را در تصرف دائمی دارند از کنترل خارجی مستقل اند و حکومت سازمان یافته‌ای دارند که بیشتر ساکنان آن به طور عادت از آن اطاعت می‌کنند، می‌داند.

همدلی و همزبانی دولت و ملت، رمز پیشرفت و تعالی

موضوع نامگذاری سالها که به عنوان سنتی حسنه از سوی رهبر معظم انقلاب پایه گذاری شده است، مساله‌ای است که تاثیر بسزایی در رشد و توسعه کشور می گذارد. درواقع نامگذاری‌ سالها هم هدف و راهبرد را تعیین می کند و هم باعث انسجام ملی برای رسیدن به پیشرفت و تعالی می شود. رهبر معظم انقلاب همواره در این سال‌ها با رصد دقیق مسائل کشور و نیازسنجی خاصی که دارند نام‌هایی برای سال‌ پیش رو انتخاب کرده‌اند که نیاز روز کشور است و البته در بلند مدت نیز فرهنگ‌سازی عمومی آن باعث بروز رفتار و تفکری می شود که لازمه رشد و پیشرفت است.

چرا مقطع کنونی برای همدلی و هم‌زبانی انتخاب شد؟

سال ۱۳۹۴ را رهبر معظم انقلاب سال دولت و ملت همدلی و هم‌زبانی نام‌گذاری کردند. مسلماً برخی در نگاه اول مفهوم ساده لزوم همکاری در تمام جنبه‌ها با دولت را برداشت کرده و ازاین‌پس هرگونه انتقادی را مخالفت با شعار رهبری قلمداد خواهند نمود؛ اما باید پرسید آیا کنه نظر رهبری انقلاب از این نام‌گذاری تنها همدلی و هم‌زبانی ملت با دولت بوده است؟ پس چرا ایشان سال را سال همدلی ملت با دولت نام‌گذاری نکردند و چرا واژگان دولت و ملت در کنار یکدیگر آورده شد؟ اصولاً چرا رهبر انقلاب در این مقطع مسئله همدلی و هم‌زبانی را مطرح نمودند و در شرایط حاضر چه فرد یا گروهی بیش از همه به همدلی بین دولت و ملت نیاز دارد؟

همدلی و هم‌زبانی به چه معنی؟

«دولت و ملت، همدلی و هم‌زبانی» شعاری است که رهبر انقلاب برای سال ۹۴ انتخاب کردند. شعاری که در تک‌تک کلمات آن معنای وحدت را استنباط می‌کنیم. علت نام‌گذاری را می‌توان پاسخی به انتقادهای تند در سال ۹۳ که بر دولت و عملکرد آن خصوصاً در بخش مذاکرات هسته‌ای وارد شد و پاسخی به‌مراتب تندتر از سمت دولت، دانست.

لوازم وصول به راهبرد «ملت و دولت؛ همدلی و همزبانی»

اعلام شعار سال ۱۳۹۴ از سوی مقام معظم رهبری با عنوان «ملت و دولت؛ همدلی و همزبانی» در امتداد تدوین مبانی راهبرد بلند مدت ادارهٔ جامعهٔ اسلامی است و این نام گذاری‌ها برای یک دورهٔ مقطعی نبوده است. به همین خاطر وقتی مجموعه شعارهای سال‌های ماضی را کنار هم و در ارتباط معنایی و مفهومی با هم ببینیم، خط مشی کلی نظام برای مدیران آینده نیز مشخص می‌شود.پس نگاه به آینده و در مفهومی جامعه‌شناختی، لوازم «حکمرانی» خوب چنین اقتضائاتی را برای مردمی که تاریخ ساز بوده و می‌خواهد در مدیریت آیندهٔ جهان سهمی درخور داشته باشد؛ از عناصر این نوع نظریه پردازی‌های «عام و خاص گرایانه» است.

همدلی و هم زبانی از حرف تا عمل

وقتی همدلی و همزبانی میان دو فرد مطرح شود، یقینا، رابطه ی انسانی آنها مورد توجه قرار گرفته است. باید یک سخن بگویند و دلهایشان یک احساس را تجربه کند. اما چگونه ممکن است که دو فرد یک حرف را بزنند و در همان لحظه، از همان سخن، یک احساس را داشته باشند. این امر میان دو فرد امکان کمی دارد، اما نمی توان گفت فاصله زیادی خواهد داشت. شباهتهای قومی، خویشاوندی و محلی باعث می شود سخنان معنای نزدیک به هم و مشترکی داشته باشند و حتی درک مردم از سخنان و دریافت شان از معنی نیز بسیار شبیه هم باشد. اما با بیشتر شدن فاصله ها، می توان گفت اگر همزبانی هم صورت گیرد، همدلی سخت تر خواهد بود.

ترویج فرهنگ همدلی در فصل نیایش

ماه رمضان ماه پربرکتی است که خداوند در آن بهانه‌ای را ایجاد کرده تا ضمن استفاده از رحمت و مغفرت الهی دل‌ها به یکدیگر گره بخورد و میان آنان مودت و همدلی شکل بگیرد. در واقع ماه مبارک رمضان برای دستیابی به همدلی و همزبانی است. ماه مهربانی، رحمت و محبت است و رحمت خداوند در این ماه به بندگانش سرازیر می‌شود. بنده‌ها نیز باید نسبت به یکدیگر مهربان باشند و ایثار کنند و دست یکدیگر را بگیرند، چراکه همدلی و همزبانی از جمله آموزه‌های ماه رمضان است که باید از آن درس گرفت.

بایسته‌های همدلی و همزبانی

نامگذاری سال 1394 به‌عنوان «دولت و ملت، همدلی و همزبانی» در طول حدود یک ماه گذشته بحث‌های بسیاری را در محافل سیاسی و رسانه‌ای به جریان انداخته است. در طول این مدت، جریان‌های گوناگون سیاسی از نظرگاه‌های گوناگون سعی کرده‌اند تفسیر خودشان را ارائه دهند. به نظر می‌رسد لازم است در باب برخی ویژگی‌ها و لوازم متناسب با تحقق این شعار راهبردی سال باید بررسی دقیق‌تری انجام پذیرد:

همدلی و همزبانی دولت و مجلس با مردم در کلام امام خمینی(ره)

در ایام رحلت جانسوز امام خمینی معمار کبیر انقلاب اسلامی برآن شدیم تا بخش هایی از مطالب کلیدی فرمایشات امام خمینی (ره)  را بازخوانی کنیم. آنچه در ادامه می خوانید بازخوانی مواضع قاطع امام راحل و استراتژی ایشان در مورد دولت است.خدمت‏گزاری دولت در بیان رهبر فقید انقلاب چنین آمده است:دولت‏ها، خدمت‏گزار مردمند.

موانع و راهکارهای تحقق شعار سال

مقام معظّم رهبری سال ۱۳۹۴ هجری شمسی را به عنوان سال دولت ملت ،همدلی و همزبانی اعلام نمودند. ایشان[۱] فرمودند:«برای تحقق شعار سال ۹۴ یعنی «دولت و ملت، همدلی و همزبانی»، باید هر دو کفه این شعار یعنی ملت عزیز، بزرگ، شجاع، بصیر، دانا و با همت ایران و همچنین دولت خدمتگزار، به یکدیگر اعتماد، و صمیمانه با هم همکاری کنند».ایشان ضمن برشمردن آرزوهای دست یافتنی فراروی ملت ایران در سال جدید گفتند: «پیشرفت اقتصادی»، «اقتدار و عزت منطقه‌ای و بین‌المللی»، «جهش‌های علمی به‌معنای واقعی»، «عدالت قضایی و اقتصادی» و از همه مهمتر، «ایمان و معنویت» آرزوهای بزرگی هستند که در این سال برای ملت ایران داریم .

نقش همدلی و همزبانی دولت و ملت در پیشرفت و توسعه کشور

امسال را باید سال همکاری‌های گسترده‌ی دولت و ملّت دانست؛ من این شعار را برای امسال انتخاب کردم: «دولت و ملّت، همدلی و هم‌زبانی». امیدواریم این شعار در عمل تحقّق پیدا کند .(پیام نوروزی مقام معظم رهبری؛ به مناسبت آغاز سال ۱۳۹۴) نام‌گذاری سال‌ها که با ابتکار رهبر معظم انقلاب پایه‌گذاری شده است، موضوعی است که نقش بسزایی در پیشرفت و توسعه کشور دارد. در حقیقت این شعارها علاوه بر این که هدف و راهبرد را تعیین می‌کند، موجب وحدت ملی برای رسیدن به پیشرفت و تعالی می‌شود. مقام معظم رهبری در این سال‌ها با زیر نظر داشتن دقیق مسائل کشور و نیازسنجی واقعی نام‌هایی انتخاب کرده‌اند که نیاز روز کشور بوده است. انتخاب شعار سال ۹۴ توسط رهبر معظم انقلاب یعنی: «همدلی و همزبانی میان دولت و ملت» در واقع نشان از نگاه عمیق و همه‌جانبه ایشان در شرایط ویژه داخلی و بین‌المللی دارد. این نگاه همه‌جانبه و کوشش برای حرکت در مسیر یک گفتمان مشترک می‌تواند عبور از گردنه تاریخی پیش‌روی نظام و مردم در سال ۹۴ را بسیار آسان‌تر کند. تردیدی نیست که ثمره همدلی و همزبانی وحدت خواهد بود و البته وحدت کلید پیروزی و رسیدن به قله‌های پیش‌رو است.
انتخاب نام برای سال از جایگاه رهبری، به‌نوعی امری الزام‌آور از بالاترین مقام حکومتی است و مسئولین باید به مقتضیات آن پایبند باشند و در راستای آن برنامه‌ریزی و عمل کنند، ولو اینکه به آن معتقد نباشند و از سوی دیگر، این نام‌گذاری از سوی مقامی دینی صورت می‌گیرد؛ یعنی مرجعیت تقلیدی که اکنون جایگاه حکومتی یافته و این به معنی آن است که علاوه بر جایگاه سیاسی، جایگاه مرجعیت نیز سبب می‌شود تا کلام رهبری برای بخشی از جامعه، حجیت داشته باشد و در راستای اجرای فرامین وی گام بردارند.

تأمل در تعبیر «دولت و ملت، همدلی و همزبانی»
تأمل در تعبیر «دولت و ملت، همدلی و همزبانی» نشان می‌دهد جدای از لزوم کمک و اعتماد مردم به مسئولان کشور برای پیشبرد امور و گذر از موانع، این نام‌گذاری وجه دیگری نیز دارد و آن لزوم اعتماد مسئولان و به ‌ویژه دولتمردان به آحاد ملت به جای وعده‌های پوچ و غیر‌واقعی دشمنان در مذاکرات است. به بیان دیگر، از آنجایی که در یک سال و نیم گذشته بارها و بارها بسیاری از مقامات ارشد دولت از لزوم توافق هسته‌ای برای اداره کشور سخن گفته‌اند و در این میان کمتر به ظرفیت‌های عظیم داخلی و توانمندی‌های مردمی برای پیشبرد امور کشور سخن به میان آورده شده است، به نظر می‌رسد این وجه از نام‌گذاری سال ۹۴ به هیچ عنوان نباید در میان پروپاگاندای برخی رسانه‌های خاص مورد غفلت قرار گیرد و فراموش نشود که با اعتماد مسئولان و دولتمردان به توانمندی‌های داخلی و ظرفیت‌های مردمی، نه تنها آهنگ همدلی و همزبانی مردم با دولت نیز سرعت بیشتری به خود خواهدگرفت بلکه یگانه راه عبور از بسیاری از مشکلات کنونی نیز در همین چارچوب باید جست‌وجو شود و هر آنچه قرار است از طریق توافق احتمالی با ۱+۵ با هزاران «اما و اگر» عاید دولت و ملت شود، با اعتماد دولت به ملت در مقیاس بسیار بیشتری قابل حصول و بهره‌وری خواهد بود.

ضرورت برطرف نمودن شکاف میان دولت و ملت
پر واضح است که این نام را نیز می‌توان در چارچوب مرحله دولت‌سازی اسلامی تحلیل نمود. از منظر صاحب‌‌نظران؛ برطرف نمودن شکاف دولت و ملت که می‌توان آن را از جمله شکاف‌های فعال در جامعه دانست که در شرایط حاضر با طرح فسادهای اخیر در فضای عمومی نیز تشدید شده است، می‌تواند موجب پیشبرد اهداف انقلاب اسلامی گردد. برای رسیدن به اهداف انقلاب اسلامی، همدلی و همزبانی دولت و ملت و برطرف نمودن شکاف بین این دو از جمله ضروریات است. دولت اسلامی دولتی است از دل ملت و برآمده از آن که خواست اسلام و مسلمین را پی می‌گیرد به همین جهت تحقق همدلی و همزبانی دولت و ملت برای رسیدن به دولت اسلامی ضروری است. در این جهت نه دولت باید ملت را نامحرم و غیر‌خودی بداند و او را در روند مدیریت کشور و تصمیمات شرکت ندهد و نه ملت، دولت را به حال خود رها کند و خود را در قبال اتفاقات و حوادث مسئول نداند. البته باید دقت داشت که همزبانی و همدلی این دو رکن جمهوری اسلامی یعنی دولت و ملت، طرفینی است؛ بدان معنا که نباید این نام‌گذاری به همدلی و همزبانی ملت نسبت به دولت و بلعکس دولت نسبت به ملت تفسیر شود. دولت اسلامی دولتی است که از یک‌سو فرهنگ سیاسی مردم در آن مشارکتی است و سوی دیگر دولت صرفاً به دنبال تحقق خواست نخبگان و گروه‌های قدرت و ثروت نیست بلکه خواست آحاد مردم مسلمان را پی می‌گیرد.

«ملت» به ‌عنوان «کارفرمای دولت»
رهبر معظم انقلاب در پیام نوروزی‌شان ضمن معرفی «ملت» به ‌عنوان «کارفرمای دولت» بر خصوصیت مهمی از این کارفرما انگشت گذاشتند: «عزم». ایشان تأکید کردند که از دوتاییِ «عزم ملی و مدیریت جهادی»، اولی که به ملت مربوط بود مخصوصاً در راهپیمایی‌های عظیم و متعددشان به ‌طور کامل محقق شد و معلوم گشت که «از طرف ملت عزم لازم وجود دارد.» اما از نظر ایشان تحقق مدیریت جهادی به کاملیِ عزم ملی نبود و صرفاً «هر جا مدیریت جهادی بروز داشت» پیشرفت‌ها نیز آشکار بود. بدین ترتیب صورت‌مسئله‌ی ما قدری تکمیل‌تر می‌شود: از یک‌سو کارفرمایی داریم که عزم راسخی به نمایش گذاشته، از سوی دیگر نیز کارگزاری داریم که - نه به‌اندازه‌ی کارفرما اما او هم - نشان داده است که هر جا اراده کند می‌تواند. حالا قرار است این دو گروه بیش ‌از پیش با یکدیگر همدلی کنند. یعنی توانِ «خود را جای دیگری گذاشتن» را بیش‌ازپیش در خود تقویت کنند.

جان کلام
همدلی و همزبانی میان مردم و مسئولان از لوازم اساسی مملکت داری و پیشبرد امور کشور است و در شرایطی که با فشارها و تحریم های بین‌المللی روبرو هستیم و ضرورت توجه به ظرفیت‌های درونی بیش از پیش خود را نشان داده است،‌ توجه به این مهم می‌تواند اهرم درونی کارآمدی در استحکام بخشی ساخت درونی قدرت نظام جمهوری اسلامی ایران باشد. با این وجود،‌ نکته مهم در این خصوص این است که این مهم بتواند خود را در کنش‌های عملی مردم و مسئولان نشان دهد و راهنمایی برای انسجام‌بخشی به کنش‌های آنان باشد. به عبارت دیگر، کارآیی این مهم تنها زمانی به منصه ی ظهور می‌رسد که خود را در کنش‌های متقابل مردم و مسئولان نشان دهد و در حد شعار باقی نماند.اگرچه در این خصوص سخن فراوان و سینه پر از ناگفته‌ها است اما فعلا به همین میزان بسنده کرده و امیدوارم صاحب‌نظران و تحلیل‌گران در طول سال و با کمک اربابان جراید کشور به تبیین این پیام مهم بپردازند و ادای دین نمایند.

راه‌های تقویت همدلی و همزبانی

بدون شک همدلی و همزبانی  را باید در چارچوب فرآیند انقلاب اسلامی یعنی برای ورود به مرحله دولت سازی اسلامی تحلیل نمود زیرا ما در گامهایی که برای رسیدن به تمدن نوین اسلامی باید برداریم در سومین گام باید دولت سازی اسلامی کنیم و این اقدام میسر نیست مگر اینکه شکاف و فاصله بین دولت و ملت را پر کنیم زیرا در اثر پرونده‌های فساد در چند سال اخیر همدلی و همزبانی بین دولت و ملت کاهش یافته و همکاری بین آن‌ها ضعیف شده است برای مثال در سال گذشته شکست طرح عدم دریافت یارانه نقدی توسط خانواده‌های غیر نیازمند نمونه‌ای از عدم وجود همدلی بین دولت و ملت بود، دولت شنونده خوبی برای منتقدین خود نبود و آن‌ها را تحقیر کرد و احساس رنج و پریشانی مردم توسط دولتمردان درست درک نشد، صداقت که نشانه همدلی دولت با ملت است در موضوع آلوده بودن بنزین پتروشیمی‌ها و خزانه خالی و بورسیه‌های تحصیلی و کاهش تورم زیر سؤال رفت و بنابراین همدلی لازم بین دولت و ملت تضعیف شد.

چرایی همدلی و همزبانی دولت و ملت در ایران

سال 1394 از سوی رهبر فرزانه انقلاب اسلامی به نام «دولت و ملت؛ همدلی و همزبانی» نام گرفته است. ضروری است در این خصوص تامل و تفکر کنیم تا به چند سوالی که در ذیل می آید پاسخ دهیم.

همدلی و همزبانی تقویت سرمایه اجتماعی و تحقق اقتصاد مقاومتی

در سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی که مقام معظم رهبری(مدظله‎‌العالی) ابلاغ کرده‌اند، استفاده از ظرفیت‌های مردمی برای نیل به این الگوی اقتصادی، مورد توجه ویژه قرار گرفته است. بند یک این سیاست‌ها بر تأمین شرایط و فعال‌سازی کلیه امکانات و منابع مالی و سرمایه‌های انسانی و علمی کشور به منظور توسعه کارآفرینی و به حداکثر رساندن مشارکت آحاد جامعه در فعالیت‌های اقتصادی با تسهیل و تشویق همکاری‌های جمعی و تأکید بر ارتقای درآمد و نقش طبقات کم‌درآمد و متوسط تأکید دارد. از سوی دیگر، سال جاری را مقام معظم رهبری (مدظله العالی) سال«دولت و ملت؛ همدلی و همزبانی» نام نهادند که این نامگذاری نیز بر ضرورت تقویت سرمایه‌های اجتماعی برای دستیابی به اهداف کلان اسناد بالادستی می‌افزاید.

چرایی عدم موفقیت سیاست‌های اقتصاد مقاومتی

رهبر انقلاب در دیدار با نمایندگان مجلس با اشاره به مسئله اقتصاد مقاومتی، مشکل این حوزه را در همدلی عنوان کردند؛ به این معنا که کشور در حوزه عمل به اقتصادمقاومتی، با مشکل مواجه است ( کشور به لحاظ اقتصادی در حال طی مرحله گذار به سوی اقتصادی مقاوم و پیشرفته است).در این ارتباط جایگاه و نقش همکاری و همدلی دولت و ملت در تحقق اقتصاد مقاومتی اهمیت به سزایی دارد، چه اینکه معظم له این همدلی و هم زبانی را به عنوان یکی از شروط پیشرفت اقتصادی، اقتدار و عزت منطقه ای و ... مطرح فرمودند وحل مسئله هسته‌ای آسان را بهره گیری از ظرفیت داخل بر شمردند.

فلذاست که پیروزی نهایی،مستلزم مقاومت جدی مسئولین است و پایداری دولت در مقابل زیاده خواهی دشمنان (که آوردگاه کنونی آن میز مذاکرات هسته‌ای) بوده و به میزان اعتمادی که به استواری ملت دارد.حال سئوالی که مطرح است این که چرا همدلی در این عرصه وجود ندارد که رهبری صریحاً آن را مورد تاکید قرار داده اند.

شرایط اصلی تحقق همدلی و همزبانی دولت و ملت چیست

فلسفه اصلی انتخاب شعار سال 94 از سوی امام خامنه‌ای (مدظله‌العالی) به عنوان دولت و ملت، همدلی و همزبانی ایجاد زمینه داخلی پیشرفت، اقتدار و عزت کشور با بهره‌گیری از فرصت‌ها و ظرفیت های داخلی و خنثی سازی راهبرد دشمن در ایجاد شکاف بین ملت و دولت با استفاده از فشار و تحریم است. در واقع تحقق این شعار، تضمین کننده شکست راهبرد اصلی دشمن از یکسو و فراهم کردن زمینه استحکام درونی و افزایش اقتدار و حل مسائل اساسی در سایه همکاری صمیمانه دولت و ملت خواهد بود.شرایط اصلی تحقق این شعار پدید آمدن فضای اعتماد و صمیمت میان دولت و ملت است که الزامات آن عبارت است از :

وظیفه ما در راه اعتلای فرهنگ همدلی

نامگذاری سالها برخی تکریمی است مانند سال پیامبر اعظم(ص) و برخی با توجه به ضرورت و مشکلات جامعه است مانند موضوعات اقتصادی که چند سال رهبری بر آن تاکید دارند.  امسال سال همدلی و همزبانی مسئولان و مردم است و این بدان معناست که همدلی مسئولان و نظارت دلسوزانه مردم باید توأمان باشد و همه تلاش کنند تا اتحاد و وحدت در جامعه از بالاترین رکن نظام اسلامی تا پایین ترین آن حفظ شود.مقام معظم رهبری کلید واژه های انتقاد منطقی و اخلاق سیاسی را بارها درفرمایشات  ابتدای سالشان تاکید داشتند,اگر انتقاد منصفانه باشد مدیران و کارگزاران دولت با نگاه تدبیر از آن استقبال می کنند,گاهی در انتقادها اخلاق سیاسی رعایت نمی شود که این با شعار سال در تناقض است.

همدلی و روابط بین فرهنگی

«انسان اجتماعی»،عنصر اصلی سازنده کنش اجتماعی است.این انسان ضمن آن که سازنده شبکه معنایی است، در عین حال، همین شبکه معنایی نیز حیطه و قدرت او را تعیین می کند.در این صورت، حیات جمعی انسان ها در حوزه فرهنگ معنایابی می شود و تحول می یابد.بهترین شرایط زیست برای انسان اجتماعی، غلبه عناصر فرهنگی بر دیگر عناصر است .