ما معمولا در اندیشه سیاسی اسلام بحثی داریم که از آن با عنوان نظام سیاسی امت و امامت یاد می کنیم، در واقع نظام امت و امامت را می توان با تجربه حضرت رسول (ص) در باب تشکیل حکومت مرور کرد.
در این مرور به فضایی می رسیم که محبت و دوستی است و دولت بر اساس آن شکل گرفته و وقتی دولت می خواهد تنفیذ شود، اقبال از جانب مردم است و به سازمانی جدید می انجامد که در جزیره العرب تقریبا بی سابقه است.
یکی از سنت‌های ایرانی که در تاریخ جمهوری اسلامی مورد امضا قرار گرفته است و با تغییر در محتوای آن، از ظرفیت‌هایش برای پیشبرد اهداف نظام سیاسی استفاده شده، همین نامگذاری سالها بوده که به‌صورت سنتی رایج در بین رهبران جمهوری اسلامی درآمده است. در این امضا، دیگر نام سال برمبنای نام یک حیوان انتخاب نمی‌شود و معنایی سعد یا نحس برای آن تعیین نمی‌گردد، بلکه برمبنای سالی که گذشت و اقتضائات و شرایط اجتماعی، سیاسی و اقتصادی، برای سالی که در پیش روست، نامی برگزیده می‌شود و بخشی از موضع‌گیری‌های رسمیِ کلانِ نظام در راستای این نام‌گذاری‌ها به کار گرفته می‌شوند.بر این اساس، رهبر معظم انقلاب همه‌ساله در روز آغازین بهار، نامی برای هر سال انتخاب کرده و آن را به اطلاع عموم مردم می‌رساند. هریک از این نام‌گذاری‌ها برمبنای تهدیدها و فرصت‌ها، مقتضیات داخلی و بین‌المللی، وضعیت اجتماعی، سیاسی و اقتصادی و... انتخاب می‌شوند و هر نام بار معنایی خویش را یدک می‌کشد.
همدلی و همزبانی دلالت بر توافق جمعی میان اعضای دولت و مرم یک جامعه دارد و آن عامل پذیرش و درونی کردن نظام ارزشی و هنجاری یک جامعه و وجود تعلق جمع ( احساس ما کردن) و نیز وجود تراکمی از تعامل در میان افراد و همزبانی عبارتست از مشارکت سیاسی،مشارکت اجتماعی،پایبندی و شرکت در فعالیت های مذهبی،عدم بیگانگی اجتماعی و قوم گرایی می باشد.
همدلی و همزبانی دولت و ملت تبیین شده از سوی رهبر معظم انقلاب سرمایه اجتماعی کشور است و از این سرمایه اجتماعی در بخشهای مختلف باید به بهترین شکل استفاده شود. این گونه سرمایه های اجتماعی از آن کشورهایی است که دارای هویت هستند و باید با برنامه ریزی در ایران اسلامی از این سرمایه اجتماعی بهره برد.
"من این شعار را برای امسال انتخاب کردم: دولت و ملت، همدلی و همزبانی". عبارتی کوتاه است از پیام نوروزی رهبر معظم انقلاب حضرت آیة الله خامنه ای مد ظله. عبارتی که خیلی ها قبل از سال تحویل برای دانستن آن کنجکاو شدند. و برای شنیدن آن در لحظه سال تحویل، لحظه شماری کردند.این جمله از آنجا که حکیمانه است و از یک حکیم صادر گردیده است؛ تقسیر پذیری بالایی دارد. و هر کسی از ظن خود برداشتی از آن را ارائه می کند. بدون شک بهترین مفسر برای این جمله شخص رهبر عزیزمان است.ایشان این شعار را در سخنرانی یکم فروردین در جوار مرقد نورانی امام رضا علیه السلام تبیین نمودند. قصد آن داریم که در این نوشتار با استفاده از بیانات رهبری به دید صحیحی درباره شعار امسال برسیم.
با توجه به نام گذاری سال 94 توسط مقام معظم رهبری حضرت امام خامنه ای
(مدظله العالی) (دولت و ملت،همدلی و همزبانی) لازم می دانیم چند نکته ای در
این خصوص اشاره شود تا بتوانیم با استفاده از تمام ظرفیت های موجود در
کشور که در اختیار دولت و مردم هست را جهت پیش برد اهداف نظام جمهوری
اسلامی ایران در این مقطع حساس کنونی بکار گیری نماییم.
همدلی و همزبانی موضوعی است که در معارف دین اسلام مورد تاکید قرار گرفته و وجود آیات و روایات مختلف در مورد همدلی، همزبانی و برادری نشان از ضرورت این امر و نقش آن در پیشرفت جامعه و ارتقای جایگاه انسانی دارد. اگر در جامعه‌ای افراد آن به خصومت و دشمنی بپردازند نتیجه‌ای جز هدررفتن سرمایه‌ها و عقب‌ماندن از جامعه جهانی و علم و دانش ندارد. اگر همدلی و همزبانی میان دولت و ملت وجود داشته باشد، شاهد ارتقای مادی و معنوی جامعه خواهیم بود.
سال های زیادی را با نام گذاری سپری کرده ایم که هر کدام از آن ها ویژگی های خود را داشته است. از سال پیامبر اعظم(ص) گرفته تا سالی که گذشت و با نام «اقتصاد و فرهنگ، با عزم ملی و مدیریت جهادی»به پایان رسید هر یک برای خود اهمیت بسیاری داشته است که باید در سال های بعد هم پیگیری شود و به فراموشی سپرده نشود.
همدلی و همزبانی میان کارگزار و کارفرما. معنایی بدیع و مهم در فرهنگ سیاسی است که رهبر فرزانه‌ی انقلاب سال 1394 شمسی را با عطف توجه به آن، سالِ «همدلی و همزبانی دولت و ملت» نامیدند. و این نامگذاری می‌رود تا تصورها از ارتباط عموماً حقوقی و خشک کارفرما و کارگزار را به فضای آکنده از دیگرخواهیِ «همدلی و همزبانی» ببرد و برگی دیگر بر دفتر مضامین بلند برخاسته از فرهنگ انقلاب اسلامی بیفزاید.همدلی را «توانِ خود را جای دیگران گذاشتن» دانسته‌اند. اما سخن به ارتباط کارفرما و کارگزار که می‌رسد قصه وضع جالبی به خود می‌گیرد. کارفرمایی که قرار است تلاش کند «خود را جای کارگزار بگذارد» چه وضعی خواهد داشت؟ یا کارگزاری که می‌خواهد لحظه‌ای «جای کارفرما بنشیند و دنیا را از چشم او نگاه کند» چه منظره‌ای خواهد دید؟
اقتصاد یک اصل محوری و تعیین کننده در شعارهای سال های اخیر از سوی رهبر معظم انقلاب است که نشان دهنده اهمیت بالندگی و رونق این بخش در حرکت عمومی کشور به سمت و سوی توسعه پایدار و لزوم برنامه ریزی های کارشناسانه، خلاقانه و عملی در این حوزه به ویژه از سوی مسوولان مدیریتی و اجرایی کشور در سطوح مختلف است.در این میان اما اصلی که اقتصاد و دیگر عرصه های مدیریتی و اجرایی در بخش های سیاسی، اجتماعی ، علمی- پژوهشی و فن آوری را تحت الشعاع اثر گذاری غیر قابل انکار خود قرار می دهد، رشد، ترقی و بالندگی فرهنگ عمومی جامعه است.
همدلی و همزبانی میان کارگزار و کارفرما. معنایی بدیع و مهم در فرهنگ سیاسی است که رهبر فرزانه‌ی انقلاب سال 1394 شمسی را با عطف توجه به آن، سالِ «همدلی و همزبانی دولت و ملت» نامیدند ، و این نامگذاری می‌رود تا تصورها از ارتباط عموماً حقوقی و خشک کارفرما و کارگزار را به فضای آکنده از دیگرخواهیِ «همدلی و همزبانی» ببرد و برگی دیگر بر دفتر مضامین بلند برخاسته از فرهنگ انقلاب اسلامی بیفزاید. همدلی را «توانِ خود را جای دیگران گذاشتن» دانسته‌اند. اما سخن به ارتباط کارفرما و کارگزار که می‌رسد قصه وضع جالبی به خود می‌گیرد.
نامگذاری چندین سال اخیر توسط مقام معظم رهبری به عنوان راهکاری برای جهت
گیری مردم و دولت جهت پیشرفت در همه زمینه‌ها و به خصوص در مسیر اهداف
ارائه شده هرساله است. امسال «دولت و ملت، همدلی و همزبانی» نامیده شده
است؛ بنابراین در وادی امر باید ضرورت تأکید بر همسانی و موازی سازی « دولت
و ملت، همدلی و همزبانی» در کنار یکدیگر پرداخت.
در تعریف دولت،
"بورگس" معتقد است دولت بخش خاصی از اجتماع بشری است که به صورت سازمان
یافته دیده می‌شود و "بلونشی" آن را به مردمی سازمان یافته از لحاظ سیاسی
که در یک سرزمین معین قرار دارند، تعبیر می‌کند و "گارنر" آن را اجتماع
انسان‌هایی که سرزمینی را در تصرف دائمی دارند از کنترل خارجی مستقل اند و
حکومت سازمان یافته‌ای دارند که بیشتر ساکنان آن به طور عادت از آن اطاعت
می‌کنند، می‌داند.
موضوع نامگذاری سالها که به عنوان سنتی حسنه از سوی رهبر معظم انقلاب پایه گذاری شده است، مساله‌ای است که تاثیر بسزایی در رشد و توسعه کشور می گذارد. درواقع نامگذاری سالها هم هدف و راهبرد را تعیین می کند و هم باعث انسجام ملی برای رسیدن به پیشرفت و تعالی می شود. رهبر معظم انقلاب همواره در این سالها با رصد دقیق مسائل کشور و نیازسنجی خاصی که دارند نام‌هایی برای سال پیش رو انتخاب کرده‌اند که نیاز روز کشور است و البته در بلند مدت نیز فرهنگ‌سازی عمومی آن باعث بروز رفتار و تفکری می شود که لازمه رشد و پیشرفت است.
سال ۱۳۹۴ را رهبر معظم انقلاب سال دولت و ملت همدلی و همزبانی نامگذاری کردند. مسلماً برخی در نگاه اول مفهوم ساده لزوم همکاری در تمام جنبه‌ها با دولت را برداشت کرده و ازاین‌پس هرگونه انتقادی را مخالفت با شعار رهبری قلمداد خواهند نمود؛ اما باید پرسید آیا کنه نظر رهبری انقلاب از این نامگذاری تنها همدلی و همزبانی ملت با دولت بوده است؟ پس چرا ایشان سال را سال همدلی ملت با دولت نامگذاری نکردند و چرا واژگان دولت و ملت در کنار یکدیگر آورده شد؟ اصولاً چرا رهبر انقلاب در این مقطع مسئله همدلی و همزبانی را مطرح نمودند و در شرایط حاضر چه فرد یا گروهی بیش از همه به همدلی بین دولت و ملت نیاز دارد؟
«دولت و ملت، همدلی و همزبانی» شعاری است که رهبر انقلاب برای سال ۹۴ انتخاب کردند. شعاری که در تک‌تک کلمات آن معنای وحدت را استنباط می‌کنیم. علت نامگذاری را می‌توان پاسخی به انتقادهای تند در سال ۹۳ که بر دولت و عملکرد آن خصوصاً در بخش مذاکرات هسته‌ای وارد شد و پاسخی به‌مراتب تندتر از سمت دولت، دانست.
اعلام شعار سال ۱۳۹۴ از سوی مقام معظم رهبری با عنوان «ملت و دولت؛ همدلی و همزبانی» در امتداد تدوین مبانی راهبرد بلند مدت ادارهٔ جامعهٔ اسلامی است و این نام گذاری‌ها برای یک دورهٔ مقطعی نبوده است. به همین خاطر وقتی مجموعه شعارهای سال‌های ماضی را کنار هم و در ارتباط معنایی و مفهومی با هم ببینیم، خط مشی کلی نظام برای مدیران آینده نیز مشخص می‌شود.پس نگاه به آینده و در مفهومی جامعه‌شناختی، لوازم «حکمرانی» خوب چنین اقتضائاتی را برای مردمی که تاریخ ساز بوده و می‌خواهد در مدیریت آیندهٔ جهان سهمی درخور داشته باشد؛ از عناصر این نوع نظریه پردازی‌های «عام و خاص گرایانه» است.
وقتی همدلی و همزبانی میان دو فرد مطرح شود، یقینا، رابطه ی انسانی آنها مورد توجه قرار گرفته است. باید یک سخن بگویند و دلهایشان یک احساس را تجربه کند. اما چگونه ممکن است که دو فرد یک حرف را بزنند و در همان لحظه، از همان سخن، یک احساس را داشته باشند. این امر میان دو فرد امکان کمی دارد، اما نمی توان گفت فاصله زیادی خواهد داشت. شباهتهای قومی، خویشاوندی و محلی باعث می شود سخنان معنای نزدیک به هم و مشترکی داشته باشند و حتی درک مردم از سخنان و دریافت شان از معنی نیز بسیار شبیه هم باشد. اما با بیشتر شدن فاصله ها، می توان گفت اگر همزبانی هم صورت گیرد، همدلی سخت تر خواهد بود.
ماه رمضان ماه پربرکتی است که خداوند در آن بهانه‌ای را ایجاد کرده تا ضمن استفاده از رحمت و مغفرت الهی دل‌ها به یکدیگر گره بخورد و میان آنان مودت و همدلی شکل بگیرد. در واقع ماه مبارک رمضان برای دستیابی به همدلی و همزبانی است. ماه مهربانی، رحمت و محبت است و رحمت خداوند در این ماه به بندگانش سرازیر می‌شود. بنده‌ها نیز باید نسبت به یکدیگر مهربان باشند و ایثار کنند و دست یکدیگر را بگیرند، چراکه همدلی و همزبانی از جمله آموزه‌های ماه رمضان است که باید از آن درس گرفت.
نامگذاری سال 1394 به‌عنوان «دولت و ملت، همدلی و همزبانی» در طول حدود یک ماه گذشته بحث‌های بسیاری را در محافل سیاسی و رسانه‌ای به جریان انداخته است. در طول این مدت، جریان‌های گوناگون سیاسی از نظرگاه‌های گوناگون سعی کرده‌اند تفسیر خودشان را ارائه دهند. به نظر می‌رسد لازم است در باب برخی ویژگی‌ها و لوازم متناسب با تحقق این شعار راهبردی سال باید بررسی دقیق‌تری انجام پذیرد:
