لازمه رشد و تعالی در عرصه فرهنگ و اقتصاد

رهبر معظم انقلاب هر ساله با درک شرایط موجود و پیش بینی آینده شعاری را برمی گزینند که حرکت در این مسیر شکوفایی کشور را به همراه دارد. امسال نیز مقام معظم رهبری شعار اقتصاد و فرهنگ با عزم ملی و مدیریت جهادی را برگزیدند، یعنی ما باید با همت مردم و مسئولین دو بخش مهم شامل اقتصاد و فرهنگ را تقویت کنیم و این موضوع تنها با عزم ملی محقق شده و وظیفه همگان است که در این راستا تلاش کنند. جامعه اکنون نیازمند بستر مناسب فرهنگی برای پیش بردن امور اقتصادی و اجتماعی است، از این رو می توان با رعایت اخلاقیات، مسایل اعتقادی و معنویات به خواسته های کشور دست یافت. بدون بنیه اقتصادی جامعه، هیچگاه نمی توان در جنگ اقتصادی قدرت نمایی کرد، در دنیای کنونی قدرت اقتصادی حرف اول را می زند و رهبر معظم انقلاب نیز با درک این موضوع سعی در تحقق اقتصاد مقاومتی و تقویت قدرت مالی مردم دارند.

شعار اقتصاد و فرهنگ با عزم ملی و مدیریت جهادی بیانگر وجود ضعف در ارزش های فرهنگی و مشکلات اقتصادی بوده و برای توسعه کشور باید توجه ویژه به این بخش ها داشته باشیم.  مقام معظم رهبری همواره با درک مشکلات و پیش بینی آنها به مفاد کلیدی و استراتژیک تاکید می کنند و شعارهایی را که برمی گزینند نیز در راستای بهبود وضعیت مردم و کشور است. اگر ما به این نکات توجه داشته باشیم با آینده نگری های ایشان دچار مشکل نخواهیم شد، به طور مثال اگر در سال 88 به شعار وحدت ملی توجه می شد قطعا اتفاقاتی که آن سال رخ داد را شاهدنبودیم. از این رو باید نکات مهم و کلیدی که از سوی مقام معظم رهبری اعلام می شود به عنوان یک ارزش مد نظر قرار گیرد و مردم و مسئولین نیز توجه جدی به این موضوع داشته باشند.

دین اسلام اقناع فکری در زمینه مسائل اعتقادی را از مهم‌ترین راهکارهای جذب مخاطب می داند و این رویه ای است که بزرگان دین اسلام همواره بر آن تاکید داشته اند. استدلال عقلی در سایر ادیان از جایگاه همانند جایگاهی که در اسلام دارند، بهره مند نیستند.اگر زیر بنای فکری افراد درست شود، آنها از جان و دل، اسلام را تبعیت می کنند نه به صورت فرمایشی و دستوری.در تمدن اسلامی، مردم سالاری دینی مبتنی بر امامت است که این مردم سالاری دینی، دموکراسی غربی را به چالش کشیده است. در واقع بهترین تعریف از  واژه مدیریت جهادی است که از سوی رهبر معظم انقلاب ارایه شده است چرا که در تعریف ایشان از مفهوم شناسی جهاد،ایمان بدون جهاد، ایمان حداقلی و ناقص است.در جهاد باید نمادی از ایثار وجود داشته باشد و از طرفی این مبارزه خستگی ناپذیر در برابر دشمن باشد و در واقع مدیریت جهادی به معنای مدیریت مبارزه ای است.

در یک مدیریت عادی، زمانی که امکانات تمام می شود می گوییم امکان ادامه کار وجود ندارد اما این امر، نقطه آغاز مدیریت جهادی است که در مقابل همه فرمول های ارایه شده در کتاب ها قرار می گیرد.مدیریت چه موقع جهادی می شود؟ علت موفقیت بعضی مومنین نسبت به مومنین دیگر چیست؟ و آیا مدیریت جهادی فقط اختصاص به مؤمنین دارد، مدیریت جهادی در فرهنگ و اقتصاد مصداق دارد به طوری که تحریم‌‌های دشمن و مقابله با آن به منزله جهاد است مدیریت غربی از جنس شبان زدگی است و این درحالی است که واژه اصلی مدیریت اسلامی همان امامت است که  تبیین رهبر معظم انقلاب درباره واژه امامت قابل مقایسه با هیچ یک از تعاریف دیگر نیست.اقتصاد مقاومتی نیاز امروز ما در صحنه است؛ در حال حاضر انقلاب اسلامی در مدیریت جهادی در حوزه اقتصاد پیشتاز است به گونه‌ای که امروز روسیه مجبور شده از الگوی اقتصاد مقاومتی ما استفاده کند، البته الگوی اقتصاد مقاومتی که امروز به شکل یک مفهوم مطرح شده است، در داخل کشور نیز دارای موانع نظری و اجرایی است.مدیریت جهادی را می توان ایجاد سطحی از بعثت در جهان به منظور شکوفا کردن استعدادهای بالقوه و تمرکز مردم برای جهاد در راه آرمان های اصلی عنوان کرد و این مفهوم در فضایی مبارزه ای بروز می کند.

جنگ تحمیلی تنها جنگ با صدام و ارتش عراق نبود بلکه جنگ با کل دنیا بود و ما در این جنگ نابرابر پیروز شدیم. سران کشورهایی که در جنگ به صدام کمک می کردند به او قول داده بودند که شش روزه ایران را فتح خواهد کرد، هدف آنها از این جنگ نابودی و براندازی نظام اسلامی بود ولی مردم ما با سرافرازی پس از هشت سال به جنگ خاتمه دادند، در این هشت سال با وجود این که خسارت های بسیاری دیدیم ولی دستاوردهای مهمی داشتیم. در جنگ تحمیلی نه تنها آمریکا شکست خورد بلکه با ایستادگی و مقاومت مردم و نیروهای مسلح آمریکا مانند کاغذی پاره پاره و دور انداخته شد ضمن این که تفکر کمونیست که دین را افیونی برای زندگی انسان می دانست در جنگ تحمیلی زیر سؤال رفت. رزمندگان در دفاع مقدس با استفاده از سرمایه های دینی و تکیه بر ولایت فقیه و رهبری دینی به مقاومت در برابر دشمن پرداختند و همه دنیا شاهد بودند که رزمندگان با انگیزه های دینی در برابر قدرت های دنیا ایستادند و پیروز شدند. اگر دفاع مقدس و جنگ تحمیلی برای ما افتخار است به این دلیل است که نیروهای نظامی ما در جنگ تحمیلی ایمان و عمل خالص را سر لوحه کار خود قرار دادند و با تکیه بر ولایت فقیه توانستند افتخار آفرینی کنند. اید همانطور که در جبهه جنگ نظامی پیروز شدیم در جنگ نرم هم پیروز شویم، همانطور که در جنگ سخت یأس و نا امیدی و قبول شکست در قاموس میروهای نظامی نبود امروزه هم باید با همین روحیه به مقابله با تهاجمات فرهنگی دشمن پرداخت.  دشمنان در جنگ سخت بسیار مفتضحانه از ما شکست خوردند و امروزه هم باید در جنگ نرم به همین صورت دشمنان را مغلوب کنیم و مقابله و مبارزه با مشکلات فرهنگی و تهاجم فرهنگی دشمن بدون همت و تلاش نیروهای نظامی ممکن نیست.

تحریم های صنعت دفاعی کشور سبب آغاز یک جهاد شد زیرا دشمن از اول انقلاب تا به امروز در مقابل ما ایستاده و لحظه به لحظه دستاوردهای صنعت دفاعی ما رصد می کند.هم اکنون در کشور ما ذخایر ارزشمند فرهنگی فراوانی وجود دارد اما متأسفانه این مصالح ارزشمند به یک بنای مهندسی شده در حوزه فرهنگ تبدیل نشده است.انقلاب  در حال ورود به عرصه اقتصاد و فرهنگ از جنس خودش است، بر همین مبنا، مدیریت جهادی در حوزه فرهنگ و اقتصاد وارد شده است و راهبردهای مشخصی را در این حوزه تعریف می کندمهم ترین عامل رشد و گسترش ناهنجاری های اخلاقی و اجتماعی در جامعه دوری از مفاهیم انسان ساز قرآنی است هزاران شبکه مخرب ماهواره ای و پایگاه اینترنتی به صورت شبانه روزی تلاش می کنند تا هویت دینی نسل جوان ما را نابوده کرده و افکار پلید شیطانی و منحرف را جایگزین آن کنند. در هجوم فرهنگی دشمن همه تلاش خود در جهت نابودی پایه های فرهنگی و دینی جامعه به کار می گیرد و جامعه دینی را از درون تهی می کند.اقناع فرهنگی زمینه ساز مقابله با تهاجم فرهنگی دشمنان است، اقناع فرهنگی باید در جامعه حاصل شده و تلاش ارزنده ای در راستای پاسخ گویی به شبهات موجود در جامعه وجود داشته باشد.  امروز ماهواره ها، اینترنت و جهان بیرون مملو از شبهاتی است که از سو جوان ما را تهدید می کند؛ از همین رو اگر جوان با حکمت بسیاری از احکام آشنا شد، قطعا مقاومت او در دین بالاتر می رود و شیاطین از فریب چنین انسانی سرخورده می شوند.امروز جوهره جنگ نرم، اقناع است و هرکس توان قانع کردن را داشته باشد، برنده است به گونه ای که آمریکا در عراق در صحنه نظامی و امنیتی کار بسیار بزرگی را در حوزه افکار آغاز کرده است و پیش بینی ها از این امر حکایت دارد که در بیست سال آینده عراق در اختیار کسانی است که جوهر اقناع را آنجا کاشته اند و جوهر اقناع اثرگذاری است. با ترویج فرهنگ جبهه و جنگ می‌توانیم به خوبی در برابر توطئه‌های دشمنان ایستادگی کنیم.  ترویج فرهنگ ایثار و شهادت یکی از راه‌های مقابله با تهاجم فرهنگی است که دشمنان میلیاردها دلار برای آن سرمایه گذاری کرده‌اند. عزتی که در سایه خون هزاران شهید و ایستادگی چند دهه‌ای ملت در مقابل انواع توطئه‌ها، تحریم‌ها، جنگ‌ها و ترورها حاصل شده است، به سادگی به دست نیامده که آمریکایی‌ها بخواهند با شعارهای فریبنده به استحاله انقلاب اسلامی ایران بپردازند.

 اقتصاد و فرهنگ با عزم ملی و مدیریت جهادی از4 بخش تشکیل شده است،  درحال حاضر حوزه اقتصاد از مشکلات بسیارزیادی برخوردار است و دشمنان از طریق این بخش بیشترین فشار را به ملت ایران تحمیل می کنند، بنابراین مشکلات این بخش حل شدنی نیست، مگر اینکه مشکلات حوزه فرهنگ مرتفع شود زیرا برخی از مسائل فرهنگی در بخش اقتصاد تاثیر گذار است.  تا زمانی که فرهنگ تولید ومصرف درجامعه ایجاد نشود، موفقیت دربخش اقتصاد به دست نخواهد آمد؛ همانطور که مقام معظم رهبری در دیداربا نمایندگان مجلس خبرگان هم فرمودند، فرهنگ زیربنای اقتصاد و سیاست است، این زیر بنا اگر تحقق پیدا نکند، قطعا درحوزه اقتصاد پیشرفتی حاصل نمی شود.  با توجه به فرمایشات رهبری اگر سه ضلع پیشرفت و توسعه کشور را فرهنگ و علم و اقتصاد بدانیم پیشرفت خوبی در بخش علمی داشتیم اما وضعیت در بخش های اقتصاد و فرهنگ خوب نبوده است. رهبری معظم در نامگذاری سال جدید هدف، استراتژی و تاکتیک را مشخص کردند هدف همان اقتصاد وفرهنگ است واستراتژی هم این است که دولت و مردم با عزم ملی و هم افزایی همت خود را برای رسیدن به این هدف قرار دهند. اکتیک همان مدیریت جهادی است درمقطعی که در تکنولوژی و تجهیزات دفاعی وسازماندهی نظامی نقص داشتیم با مدیریت جهادی توانستیم در جنگ با دشمن پیروز شویم. امروزباید در بخش فرهنگ و اقتصاد نیز با استفاده از مدیریت جهادی به اهداف مشخص شده برسیم.

با توجه به شرایط اقتصادی و فرهنگی حال حاضر کشور توجه به این دو حوزه مهم و اثرگذار و مدیریت درست این دو مقوله مهم که آسیب های زیادی را دیده است باید مدنظر همه مسئولان قرارگیرد. در برهه زمانی که درحال جنگ اقتصادی هستیم باید با تدبیر و مدیریت مناسب حماسه اقتصادی را رقم بزنیم. در بحث فرهنگی نیز باید پس از گذشت 35سال از انقلاب اسلامی و هجمه‌های فرهنگی دشمنان، در این عرصه با توجه  نیازمندهای آن تحولی اساسی  رخ دهد لذا در همین راستا باید بر فرهنگ ناب اسلامی و ارزش‌های دینی تکیه کرد تا توطئه‌های  دشمنان خنثی و گام‌های مثبتی در سال 93 در این عرصه و عرصه اقتصادی برداشته شود.زمانی که بحث از مدیریت جهادی به میان می‌آید بدین معنا است که مدیریت فعلی پاسخگویی نیازها برای رشد و تعالی در عرصه فرهنگ و اقتصاد نیست،  مسئولان کشور با توجه به اینکه قسمت اعظم این شعار بازمی‌گردد به نحو عملکرد آنها باید عزم خود را صد چندان کنند تا شعار سال محقق شود. در بحث مدیریت جهادی همانگونه که در طول 8سال دفاع مقدس توانستیم دربرابر تمامی هجمه‌های دشمن ایستادگی کنیم باید با همان روحیه و مدیریت در جهت رشد و شکوفایی کشور گام برداریم.

 با عنایت به فرمایشات نوروزی رهبر معظم انقلاب و نام‌گذاری امسال، مراکز علمی و پژوهشی نقش حساس‌ و پر اهمیت‌تری را در اصلاح جهادی اقتصاد و فرهنگ جامعه بر عهده دارندتوجه ویژه رهبر معظم انقلاب به اقتصاد و فرهنگ در جامعه ضرورتی است که لازم و ملزوم بودن این دو عنصر در کنار یکدیگر را بیشتر آشکار می‌کند. نام‌گذاری‌های سالانه مقام معظم رهبری علاوه بر تدوین راهبردی برنامه سالانه مدیران و مردم به منظور نیل به اهداف عالی رتبه ایران اسلامی در سند چشم‌انداز 1404 است.از سوی دیگر این نام‌گذاری‌ها موید ضرورت اهتمام بیشتر به حوزه‌هایی است که کمتر مورد توجه واقع شده و اقتصاد و فرهنگ در سال‌های اخیر مورد بی‌مهری قرار گرفته و توجه به اقتصاد و فرهنگ در کنار یکدیگر حامل پیام‌های بسیاری برای مدیران، نخبگان و آحاد مردم جامعه است. اقتصاد از جمله مقولاتی است که مورد غفلت مسئولان واقع شده است .با وجود اینکه تحریم‌ها شرایط ویژه‌ای را برای اقتصاد کشور ایجاد کرده‌اند ولی نقص مسئولان اقتصادی کشور، آماده نبودن برای مقابله با هجمه اقتصادی دشمن بوده که ابلاغ سیاست‌های اقتصاد مقاومتی توسط رهبر فرزانه انقلاب، موید ضرورت اهتمام و توجه ویژه به این مقوله است.

 باید در جریان فرهنگی با هم همراه باشیم و یک نظر شویم و نباید یکدیگر را نقض کرد، بلکه در بینش فرهنگی و راهکار اجرایی حرکت فرهنگی همفکر و واحد بود؛ زیرا دشمن در این جهت برنامه ریزی و کار می کند.  باید پدافند فرهنگی داشته باشیم؛ زیرا بدون آن هر کار فرهنگی که انجام دهیم، نتیجه نمی گیریم. برخی دین را مولود فرهنگ وتعدادی آن دو را در یک راستا  می دانند؛ اما اسلام معتقد است که فرهنگ مولود دین می باشد. رفتارها، مبتنی بر فرهنگ است و جریان اقتصادی هم از این عملکرد شکل می گیرد، رویکرد جهادی، مردم محوری، فساد ستیزی و صرفه جویی و کاهش هزینه ها، چهار مولفه از 10 مولفه است که از فرهنگ گرفته می شود و به همین جهت می توان اقتصاد را مبتنی بر فرهنگ دانست.  اگر ابتذال فرهنگی در جامعه توسعه یابد در حقیقت جریان اقتصاد جامعه متزلزل می شود.

برای تحقق شعار سال باید از نظام ارجاع و تشخیص استفاده شود، به نحوی که در نظام ارجاع، دولت آن دسته از مشکلاتی را که در نظام اقتصادی نیاز به بازنگری داشته را به مجلس ارجاع دهد و نمایندگان نیز بر اساس لوایح، موانع پیش رو در حوزه سرمایه گذاری، کارآفرینی، اقتصاد مقاومتی و فرهنگ و مدیریت جهادی را اصلاح کنند.در نظام تشخیص نیز نمایندگان مردم در مجلس باید با درک دقیق مشکلات و حضور در کنار مردم، مشکلات موجود در مسیر کارآفرینی را تشخیص داده و آنها را به طرح قانونی تبدیل کنند.باید توجه داشت بسیاری از مشکلات کنونی در مسیر جذب سرمایه گذاری نیازمند بازنگری قانونی بوده و نمایندگان مجلس می توانند با استفاده از نظام ارجاع و تشخیص با گروه هایی از کارآفرینان در ارتباط باشند و مشکلات کنونی آنها را تا حد امکان حل کنند. مدیران دولتی نیز در کنار مجلس می توانند مشکلات موجود در مسیر تولید را هموار سازند و با یاری یکدیگر در راستای بهبود مشکلات در مسیر تولید و کارآفرینی گام بردارند.  رهبر انقلاب هفت سال پی در پی شعار های اقتصادی را برگزیده اند و این موضوع بیانگر باقی ماندن مشکلات در اقتصاد است، شاید مسایلی از قبیل معیشت مردم، تحریم و بیکاری دلایل انتخاب های هفت سال اخیر باشد و باعث شده طی این سالها حل مشکلات اقتصادی در اولویت های کشور قرار گیرد.  شعار اقتصاد و فرهنگ با عزم ملی و مدیریت جهادی در حقیقت معنای واقع بینی داشته و باید در ابتدا کمبودها را قبول کرد و پس از آن به فکر راهکاری برای حل مشکلات باشیم، همچنین این باور باید وجود داشته باشد که راهکار برای رفع مشکلات وجود دارد.